Çoxmənzilli binalarda yaşayan sakinlər arasında ən çox verilən suallardan biri budur:
💬 “Məişət tullantılarının daşınması üçün niyə pul ödəməliyik? Bu xərcləri dövlət və ya bələdiyyə qarşılamalı deyilmi?”
💬 “Məişət tullantılarının daşınması üçün niyə pul ödəməliyik? Bu xərcləri dövlət və ya bələdiyyə qarşılamalı deyilmi?”
Bu suala cavab vermək üçün məsələni həm iqtisadi, həm də hüquqi müstəvidə araşdıraq.
📚 Bazar İqtisadiyyatının Sadə Qaydası – Xidmət Varsə, Xərci də Var
İstənilən xidmət və məhsulun arxasında bir xərc dayanır. Bu xərci ya xidmət alan, ya da dövlət subsidiya vasitəsilə qarşılayır. Dövlət yalnız müəyyən sosial həssas sahələrdə dəstək verir. Tullantıların toplanması və daşınması isə bazar prinsipləri əsasında fəaliyyət göstərən xidmət sahəsidir.
💡 Yəni, tullantıların yığılması, daşınması, nəqliyyat vasitələrinin saxlanması və işçi heyətinin əmək haqqısı kimi xərclər var. Bu xərclər ya istifadəçi tərəfindən, ya da dövlət tərəfindən ödənilməlidir. Azərbaycanda isə bu məsuliyyət əsasən mülkiyyətçi və istifadəçilərin üzərinə düşür.
📌 Bəs Tullantı Daşınması Üçün Kim Ödəməlidir?
- ✅ Mənzil sahibləri (çıxarışla mülkiyyət hüququ olan şəxslər).
- ✅ İcarəçilər (əgər bu məsələ icarə müqaviləsində nəzərdə tutulubsa).
- ✅ Qeyri-yaşayış obyektlərinin sahibləri.
📖 Qanunvericiliyə görə, Mənzil Məcəlləsinin 135-ci maddəsi və Bələdiyyələrin Statusu Haqqında Qanun bu ödənişlərin birbaşa mülkiyyətçinin öhdəliyi olduğunu təsdiqləyir.
💡 Xidmət Müqaviləsi Olmadan Ödəniş Tələb Olunarmı?
Xeyr, xidmətin göstərilməsi və ödəniş öhdəliyinin yaranması üçün xidmət müqaviləsi bağlanmalıdır. Müqavilədə:
- Xidmətin həcmi və məzmunu;
- Qiymət və hesablanma qaydası;
- Tərəflərin hüquq və öhdəlikləri;
- Ödəniş qaydaları və müddəti aydın şəkildə göstərilməlidir.
📢 Əgər bu müqavilə yoxdursa, sakinlər xidmət haqqının əsaslandırılmasını tələb etmək və razılaşdırılmamış ödənişləri ödəməmək hüququna malikdirlər.
🧮 Məişət Tullantılarının Ödəniş Qaydası Necə Hesablanır?
- Ödəniş adətən mənzilin sahəsinə və binaların ümumi istifadə səviyyəsinə əsasən müəyyən edilir.
- Xidmət haqqının dəqiq məbləği binaların idarəedicisi (MMMC, MTK və ya idarəetmə şirkəti) tərəfindən təklif edilir və ümumi yığıncağın qərarı ilə təsdiqlənir.
💡 Unutmayın ki, ödəniş yalnız faktiki göstərilən xidmətlərə görə tələb oluna bilər.
⚖️ Hüquqi Mövqe: Xidmət Varsə, Ödəniş Tələb Oluna Bilər, Ancaq...
- Ödənişin əsaslandırılması və şəffaflığı təmin edilməlidir.
- Xidmət müqaviləsi olmadan və razılaşdırılmamış ödəniş tələb edilə bilməz.
- Sakinlər istənilən zaman xidmət keyfiyyətini və ödəniş məbləğini müzakirə etmə və dəyişiklik tələb etmə hüququna malikdirlər.
📢 Nəticə: Xidmətə Ödəniş – Hüquqi və İqtisadi Şəffaflıqla Olmalıdır
Məişət tullantılarının daşınması üçün ödəniş – sadəcə bir xərclə bağlı məsələ deyil. Bu, eyni zamanda yaşadığımız mühitin təmiz və baxımlı olması üçün bir məsuliyyətdir.
Amma unutmayaq ki, bu məsuliyyətin yerinə yetirilməsi üçün şəffaf xidmət müqaviləsi, dəqiq məlumat və keyfiyyətli xidmət əsas şərtdir.
📲 Əmlakınızın dəyərini qorumaq üçün daha çox bilik və praktiki tövsiyələr əldə etmək istəyirsinizsə, MMMC.AZ platformasını izləməyi unutmayın.