İlk öncə çoxmənzilli yaşayış sahəsində yaşayan şəxslər anlamalıdır ki, ümumi sahə – hamımızın "qapı önüdür". Orada baş verən hər bir məsuliyyətsizlik – digər qonşunun rahatlığını, sağlamlığını və hüququnu pozur. Hüquqla qorunan bu məkanlar üçün qanun qarşısında məsuliyyət daşıyırıq.
Çoxmənzilli binalarda yaşayan sakinlərin rahatlığı, sağlamlığı və təhlükəsizliyi təkcə mənzil içi şəraitdən deyil, ümumi istifadədə olan sahələrin – blok, lift, pilləkan, həyət və parkinq zonalarının təmizliyindən də asılıdır. Bu məkanların təmiz saxlanılması isə yalnız binaya xidmət göstərənin (MTK, MMMC və ya digər idarəedici) və ya təmizlik işçisinin yox, hər bir sakinin birbaşa məsuliyyətidir.
Daha önəmlisi isə – qaydaların pozulması Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə cərimələnir.
🏢 Ümumi Sahə Nədir?
Çoxmənzilli binalarda yaşayan sakinlərin rahatlığı, sağlamlığı və təhlükəsizliyi təkcə mənzil içi şəraitdən deyil, ümumi istifadədə olan sahələrin – blok, lift, pilləkan, həyət və parkinq zonalarının təmizliyindən də asılıdır. Bu məkanların təmiz saxlanılması isə yalnız binaya xidmət göstərənin (MTK, MMMC və ya digər idarəedici) və ya təmizlik işçisinin yox, hər bir sakinin birbaşa məsuliyyətidir.
Daha önəmlisi isə – qaydaların pozulması Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə cərimələnir.
🏢 Ümumi Sahə Nədir?
Çoxmənzilli binalarda ümumi sahə dedikdə, bina sakinlərinin ortaq istifadəsində olan və heç bir şəxsin xüsusi mülkiyyətində olmayan ərazilər nəzərdə tutulur. Bunlara blok girişləri, pilləkanlar, liftlər, dəhlizlər, həyət, zirzəmi və parkinq sahələri daxildir. Bu sahələr hüquqi baxımdan mənzil sahiblərinin ortaq mülkiyyəti hesab olunur və onların idarəsi adətən MMMC tərəfindən həyata keçirilir.
Ümumi sahələrdə siqaret çəkilməsi, zibil atılması, heyvan tullantılarının yığışdırılmaması kimi hallar qanunla qadağandır və inzibati məsuliyyətə səbəb ola bilər. Bu sahələrin qorunması yalnız təmizlik işçisinin deyil, hər bir sakinin vətəndaşlıq və mədəniyyət borcudur. Təmiz və təhlükəsiz bina mühiti üçün ümumi sahələrə hörmətlə yanaşmaq vacibdir.
Beləliklə aydın oldu ki aşağıdakılar ümumi sahəyə daxildir;
Beləliklə aydın oldu ki aşağıdakılar ümumi sahəyə daxildir;
- Binanın giriş blokları və pilləkan qəfəsələri
- Lift və lift meydançaları
- Həyət və parkinq əraziləri
- Zirzəmilər və çardaq sahələri
- Binaların ətrafındakı yaşıllıq və səki zonaları
🚭 Siqaret Tullantıları və Qadağalar
"Tütün məmulatlarının istifadəsinin məhdudlaşdırılması haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanunu (2017-ci il) aşağıdakıları qadağan edir:
- Blok içərisində, liftlərdə, pilləkanlarda siqaret çəkilməsi
- Tütün məmulatlarının kötüyünün yerə atılması
"Tütün məmulatlarının istifadəsinin məhdudlaşdırılması haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanunu:
Maddə 10. Tütün çəkilməsinə icazə verilməyən yerlər:
10.1.10. uşaq meydançalarında;
10.1.16. liftlərdə və çoxmənzilli yaşayış binalarının ümumi istifadədə olan yerlərində;
🧾 Cərimələr:
- Ümumi sahədə siqaret çəkən fiziki şəxs: 300 AZN
- Ərazidə tütün tullantısı atan şəxs: 300AZN
Bu hallar eyni zamanda İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 212-ci maddəsinə əsasən cərimələnə bilər:
*212.4. Tütün məmulatları tullantılarının ətraf mühitə atılmasına görə - üç yüz manat məbləğində cərimə edilir.
*212.4. Tütün məmulatları tullantılarının ətraf mühitə atılmasına görə - üç yüz manat məbləğində cərimə edilir.
🐕 İtlərin Gəzdirilməsi və Atıqların Yığışdırılması
Sakinlər ev heyvanlarını gəzdirərkən aşağıdakı qaydalara riayət etməlidirlər:
- İtlər qısdırılmış qayışla və ağızlıqla gəzdirilməlidir
- Heyvanın ifrazatı öz sahibləri tərəfindən dərhal təmizlənməlidir
- Uşaqların oyun meydançasına və ya blok ərazisinə heyvan buraxmaq qadağandır
🧾 Qanuni əsas:
İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 266-cı maddəsi:
Tullantılar haqqında qanunvericiliyin pozulması – 300 AZN cərimə
*266.3. Məişət tullantılarının tutumlardan (urnalardan) kənar yerlərə atılmasına görə - fiziki şəxslər üç yüz manat məbləğində, vəzifəli şəxslər min manat məbləğində, hüquqi şəxslər dörd min manat məbləğində cərimə edilir.
Əgər heyvan digər şəxslərə xəsarət yetirərsə, məsul şəxs 150 AZN-ə qədər cərimələnə bilər və cinayət məsuliyyəti istisna edilmir.
🧼 İdarəedicinin və Sakinlərin Rolu
🧼 İdarəedicinin və Sakinlərin Rolu
İdarəedici:
- Ümumi sahələrin gündəlik təmizlənməsini təşkil etməlidir
- Ərazilərdə təhlükəli tullantıların yığılmasına qarşı tədbirlər görməlidir
- Sakinlərə maarifləndirici elanlar və təlimatlar paylaşmalıdır
Sakinlər:
- Zibili yalnız ayrılmış konteynerlərə atmalıdır
- Blokda və həyətdə şəxsi təmizlik qaydalarına riayət etməlidir
- Digər sakinlərin davranışına qarşı hörmət və məsuliyyət göstərməlidir
Təmizlik tək səliqə deyil – bu hüquqi və ictimai öhdəlikdir. Həmçinin heyvansevərlik yalnız hevanı evdə saxlamaq deyil onun qulluğunda durmaq, peyvənd və gəzintilərə aparmaqla yanaşı atqıların tullantı qablarına atmaq lazımdır.